Debat besluit PMD scheidingsmodel

Debatstelling: Het huidige PMD nascheidingsmodel is het beste model voor Harderwijk.
Bijdrage van fractievoorzitter Tim Smit-Brouwer

“Aan het einde van de nascheidingsmachine staan nog altijd mensen aan de lopende band voor de laatste check…”

Afvalverwerking lijkt misschien een technisch verhaal, maar het raakt onze inwoners direct. En bij Harderwijk Anders draait het om de invloed die je hebt. Invloed op wat je zelf kunt doen met jóuw afval voor een schoner milieu en lagere kosten. Maar ook bewustwording: hoe kunnen we inwoners helpen meer inzicht te krijgen in hun afvalstromen en welke stappen ze voor henzelf kunnen zetten?

PMD gratis inleveren

In 2020 maakten wij ons sterk voor het apart inzamelen van PMD. Met deze recyclebare afvalfractie, ruim 75% van het volume, konden inwoners invloed hebben op hun afvalrekening en werd men bewust van de verschillende stromen. En tijdens het debat van 2 juli 2020 gaf een grote meerderheid van de raad nog aan hoe fijn het was dat inwoners PMD gratis konden wegbrengen naar de Daltonstraat.

Een verkiezing later en een coalitieonderhandeling verder, kwam het tot een pilot. Een half jaar lang konden inwoners hun PMD-afval gewoon inleveren in de wijk. En wat hebben we geleerd? Dat onze inwoners betrokken zijn. Ruim 3000 huishoudens deden actief mee, en 5000 mensen vulden de enquête in. Bovendien was de kwaliteit van het gescheiden PMD beter dan het landelijke gemiddelde. Maar de vervuiling was nog te hoog om alles seinen op groen te zetten.

Geen PMD verbrand tijdens de pilot

Gelukkig is er tijdens de pilot geen PMD verbrand. Het apart ingezamelde PMD ging bij hoge uitzondering alsnog door de nascheidingsmachine. Deze hybride aanpak leverde goede resultaten op. Maar helaas pindakaas, dat mag niet van Den Haag. En dat is van de zotte, want een combinatie van bron- en nascheiding werkt juist het best.

Interactieve afvalwijzer

Hoe nu verder? Harderwijk Anders is nog niet overtuigd dat diftar op gewicht onze inwoners de juiste invloed geeft en voldoende bijdraagt aan bewustwording. Wel steunen we het voorstel om dit te onderzoeken. Betalen per volume maakt veel recyclebaar afval nu duurder dan restafval in dezelfde container. Afrekenen op gewicht lijkt dan eerlijker en stimuleert wellicht het scheiden van zware fracties, met een laag volume zoals GFT. 

Het zal helpen dat vanaf 2026 eindelijk gekeken kan worden naar ophaalroutes en om de hoeveel weken welke bak wordt geleegd.

Harderwijk Anders wil met een motie komen voor een lokale en interactieve afvalwijzer. Hiermee maken we de inwoners bewust van waar ze recyclebare afvalstromen gratis kunnen inleveren. Toegankelijk en begrijpelijk voor iedereen. Zo vergroten we invloed én bewustwording.

Tot slot willen we de andere fracties vragen hoe zij aankijken tegen die bewustwording en invloed op afval en kosten. Hoe zien zij de rol van onze inwoners hierin?

Extra heffingen vanuit Den Haag

Nascheiding is op dit moment vooral de beste manier om de stijgende kosten op het totaal te beheersen. Omdat ons restafval door regelgevingen en extra heffingen vanuit Den Haag alleen maar duurder wordt. Maar invloed en bewustwording blijven volgens onze partij het allerbelangrijkste.

Dus onthoud:
Aan het einde van de nascheidingsmachine staan nog altijd mensen aan de lopende band voor de laatste check. Maar onze inwoners doen de eerste.

Inwoners bedankt

Bij deze wil ik onze inwoners bedanken voor hun inzet en betrokkenheid bij de PMD-pilot. Hun bijdrage heeft ons waardevolle inzichten gegeven in wat wél en niet werkt. Het toont ook aan dat veel Harderwijkers en Hierdenaren bereid zijn mee te denken en mee te doen, zolang we hen de juiste middelen en informatie bieden.

Bewustwording

Hoewel nascheiding op dit moment de goedkoopste keuze lijkt, blijft er een risico. Wanneer inwoners denken dat alles al goed geregeld is, kan de bewustwording juist afnemen. Dat is iets wat we goed moeten blijven afwegen. En daar zullen we scherp op zijn bij de behandeling van het grondstoffenplan.

Ik sluit af. Harderwijk Andes wil een aanpak waarbij invloed en bewustwording centraal staan. Invloed, zodat inwoners meer grip hebben op hun eigen afvalstromen en kosten. Bewustwording, omdat alleen met inzicht in de gevolgen van hun keuzes goed gedrag écht beloond kan worden.

Voor ons is de combinatie van nascheiding als makkelijkste en minst dure systeem en het vergroten van invloed en bewustwording bij inwoners de juiste weg vooruit. Want de inwoners van Harderwijk en Hierden zijn meer dan bereid.

Bijdrage door Tim Smit-Brouwer – Harderwijk Anders